Ο ύπνος έχει στόχο την ξεκούραση του σώματος και του πνεύματος, επίσης την αποκατάσταση των φθορών στα κύτταρα που προκλήθηκαν κατά τη διάρκεια της ημέρας. Ο οργανισμός αποτελείται από κύτταρα όπου η αποκατάσταση των φθορών τους επιτυγχάνεται μόνο κατά την διάρκεια του ύπνου. Για παράδειγμα αν ένα βράδυ δεν κοιμηθούμε, η αναπλήρωση μεταφέρεται για την επόμενη νύχτα.
Ο καθένας έχει προσωπικό ρυθμό στον ύπνο, όμως διάφορες αιτίες, ψυχολογικές και ορμονικές, περιβαλλοντικές μπορούν να παρενοχλήσουν την ισορροπία του. Όλοι ξεχνάμε πόσο σημαντικό ρόλο παίζει η καθημερινή μας διατροφή στον ύπνο, καθώς ο μεταβολισμός των τροφών (δηλ. η ποσότητα και η ποιότητα των βιταμινών, πρωτεϊνών και των ιχνοστοιχείων που απορροφώνται από τον οργανισμό) είναι στενά συνδεδεμένος με την χαλάρωση των μυών, τη σεροτονίνη και την αδρεναλίνη που είναι οι βασικότεροι ρυθμιστές για την ηρεμία ή το άγχος.
Για καλό ύπνο περιορίστε την ποσότητα τροφής και θερμίδων κατά το βραδινό γεύμα και προσπαθήστε να μην τρώτε μετά τις 21.00 μμ. Το φαγητό, όταν καταναλώνεται αργά το βράδυ, προκαλεί ακατάστατο ύπνο, αφού εκκρίνονται ινσουλίνη και άλλα πεπτικά υγρά. Προτιμήστε να φάτε 3-4 ώρες πριν τον ύπνο, γιατί κατά την διάρκεια της χώνεψης ο οργανισμός δαπανά τεράστια ποσά ενέργειας, τα οποία στερεί από τους μηχανισμούς αναπλήρωσης των κυτταρικών φθορών.
Υπάρχουν τροφές που ευνοούν τον ύπνο και άλλες που πρέπει να αποφεύγουμε.
Τροφές για ηρεμία στον ύπνο
- Ροδάκινο: περιέχει φώσφορο και νιασίνη, είναι κατάλληλο για όσους βρίσκονται σε υπερένταση και αν τρώγεται το βράδυ ευνοεί τον ύπνο ιδιαίτερα εκείνων που νιώθουν εξάντληση.
-Βερίκοκο: έχει καλή περιεκτικότητα καλίου, βρωμίου και βιταμινών της συμπλέγματος Β. Παρουσιάζει σημαντική διατροφική και διαιτητική αξία και είναι το κατεξοχήν ηρεμιστικό φρούτο. Ενδείκνυται για καταστάσεις έντασης, αϋπνίας και ψυχοσωματικών ασθενειών, στις αναρρώσεις, στις περιπτώσεις όπου χρειάζεται αύξηση των αλκαλικών και κατά την περίοδο της ανάπτυξης. Βοηθάει και σαν ξηρό φρούτο.
-Βρώμη: δημητριακό που δυναμώνει το νευρικό σύστημα, λόγω της υψηλής περιεκτικότητας μεταλλικών αλάτων και βιταμινών, καθώς και πολύτιμων ιχνοστοιχείων, όπως το κοβάλτιο και ο ψευδάργυρος. Η βρώμη δεν θεωρείται ηρεμιστική, γιατί τονώνει το νευρικό σύστημα, αλλά είναι η ιδανική τροφή για το άτομο το όποιου δεν μπορεί να κοιμηθεί ή βρίσκεται σε υπερένταση εξαιτίας έντονης πνευματικής δραστηριότητας. Επίσης ενδείκνυται για τους αθλητές, τους μαθητές και για όλους εκείνους που έχουν ανάγκη συγκέντρωσης.
-Λάχανο: περιέχει μεταλλικά άλατα (π.χ.κάλιο), βιταμίνες και είναι πλούσιο σε φολικό οξύ, μια σημαντική ουσία κατά των αιμορραγιών και χρήσιμη για τη χαλάρωση του νευρικού συστήματος και για την καλή του λειτουργία. Έχει ιδιότητες καθαρτικές, διουρητικές και αντιοξειδωτικές και ενδείκνυται για τη θεραπεία γαστροεντερικών ενοχλήσεων. Ενδείκνυται ιδιαίτερα για άτομα που αντιμετωπίζουν προβλήματα αϋπνίας και ενδείκνυται για τη θεραπεία ερεθισμών της αναπνευστικής οδού. Το λάχανο μπορεί να θεωρηθεί ως καθαρτικό-ηρεμιστικό.
-Μήλο: περιέχει μια καλή ποσότητα απλών σακχάρων, πηκτίνη, μεταλλικά άλατα, μηλικό και κιτρικό οξύ. Έχει αντιοξειδωτική δράση, διουρητική, αντιδιαρροϊκη και ηρεμιστική, αυτή η τελευταία ιδιότητα του το καθιστά εξαιρετικό φρούτο για το βράδυ. Το πιο «ηρεμιστικό» μήλο είναι της ποικιλίας Stayman, που διακρίνονται από το σφαιρικό σχήμα τους, την τραγανότητα τους και την ελαφρώς ξινή γεύση τους. Είναι μήλα πλούσια σε ταρταρικό οξύ, μαγνήσιο και ψευδάργυρο. Ένα μήλο είναι κατάλληλο για άτομα αγχώδη που δυσκολεύονται να κοιμηθούν και για άτομα με προβλήματα δυσπεψίας.
- Επίσης το ελαιόλαδο, τα πλήρη δημητριακά, καθώς και τροφές πλούσιες σε βιταμίνη Α μας βοηθούν να κοιμόμαστε πιο εύκολα και πιο ξεκούραστα.
Τροφές που προκαλούν αϋπνίες
-Αλκοόλ: ευθύνεται για διαταραχές του ύπνου και όταν ο οργανισμός λαμβάνει μεγάλες ποσότητες αλκοόλης δυσκολεύεται να την απορροφήσει, προκαλώντας την έκκριση της ορμόνης «ινσουλίνη» για να τον διευκολύνει. Η ινσουλίνη προκαλεί υπερδιέγερση. Η απορρόφηση, επίσης, σημαντικής ποσότητας αλκοόλης απαιτεί περίπου 8 ώρες ύπνου, τις οποίες στερεί από την ξεκούραση του οργανισμού.
-Αλάτι: εχθρός του καλού ύπνου, καθώς προκαλεί κατακράτηση υγρών και παρενοχλεί στην καλή χαλάρωση των μυών. Προσοχή στο αλάτι που περιέχεται στα αλλαντικά, στις κονσέρβες, στα καπνιστά, στο τουρσί, στα έτοιμα φαγητά.
-Φουντούκια και καρύδια: έχουν υψηλή περιεκτικότητα φυτικών πρωτεϊνών που απαιτούν ειδικά πεπτικά ένζυμα, δηλαδή μεγάλες ποσότητες λιποδιαλυτών βιταμινών και λιπαρών οξέων (ιδιαίτερα το λινολεικό οξύ) και έρχονται σε αντίθεση με την χημική διαδικασία της χαλάρωσης που οδηγεί στον ύπνο. Η πρόσληψη ξηρών καρπών αυτού του τύπου οδηγεί σε σωματική και διανοητική διέγερση. Επίσης ο συγκεκριμένος συνδυασμός φυτικών πρωτεΐνών και η μεγάλη ποσότητα λιπαρών οξέων θέτει σε υπερλειτουργία τη χολή, που τη νύχτα θα πρέπει να χαλαρώσει.
-Σκληρά τυριά: οι πρωτεΐνες και τα λίπη, οι λιποδιαλυτές βιταμίνες και το πολύ ασβέστιο προκαλούν μια χαμηλότερη απορρόφηση μαγνησίου και ψευδαργύρου.
Πρόκειται για ιχνοστοιχεία που απορροφούνται σε πολύ μικρές ποσότητες, αλλά που έχουν μια σημαντική λειτουργία στις χημικές και ορμονικές αντιδράσεις του νευρικού συστήματος. Αρκεί μια χαμηλότερη πρόσληψη μαγνησίου για να μας κάνει να νιώσουμε υπερένταση. Στην ιδιαίτερη σύσταση των σκληρών τυριών οφείλεται και η μικρότερη απορρόφηση του μαγγανίου και κοβαλτίου, ιχνοστοιχεία πολύτιμα για τον ύπνο και τη χαλάρωση των μυών .
-Κύβοι λαχανικών: περιέχουν τo γλουταμινικό νάτριο που σε συνδυασμό με το αλάτι, προκαλεί κατακράτηση υγρών και δυσκολεύει τη μεταφορά (ανταλλαγή) των ιχνοστοιχείων στα κύτταρα, που ρυθμίζουν τον ύπνο .
-Bιταμίνες: αν δημιουργηθεί στον οργανισμό έλλειψη βιταμινών B, C, A, E παρατηρούνται δυσλειτουργίες στο νευρικό σύστημα ,στην σωστή αναπλήρωση μυϊκών κυττάρων κτλ, με άμεση επίπτωση στον ύπνο.
-Άλλες διεγερτικές τροφές είναι: μουστάρδα, κάρυ και γενικά πικάντικα φαγητά, σοκολάτα, καφές και ποτά που περιέχουν καφεΐνη, και γενικότερα οτιδήποτε διεγείρει το έντερο και το νευρικό σύστημα
Ένα πολύ σημαντικό θέμα είναι ο συνδυασμός των τροφών. Έχει βρεθεί ότι υπάρχουν τροφικοί συνδυασμοί που κάνουν δύσκολη μια σειρά πεπτικών διεργασιών με αποτέλεσμα διαταραχές και προβλήματα όσον αφορά στην αφομοίωση. Ελπίζουμε να σας διευκολύναμε με την ενημέρωση σχετικά με τον ύπνο και τις τροφές που τον επηρεάζουν…
Ο καθένας έχει προσωπικό ρυθμό στον ύπνο, όμως διάφορες αιτίες, ψυχολογικές και ορμονικές, περιβαλλοντικές μπορούν να παρενοχλήσουν την ισορροπία του. Όλοι ξεχνάμε πόσο σημαντικό ρόλο παίζει η καθημερινή μας διατροφή στον ύπνο, καθώς ο μεταβολισμός των τροφών (δηλ. η ποσότητα και η ποιότητα των βιταμινών, πρωτεϊνών και των ιχνοστοιχείων που απορροφώνται από τον οργανισμό) είναι στενά συνδεδεμένος με την χαλάρωση των μυών, τη σεροτονίνη και την αδρεναλίνη που είναι οι βασικότεροι ρυθμιστές για την ηρεμία ή το άγχος.
Για καλό ύπνο περιορίστε την ποσότητα τροφής και θερμίδων κατά το βραδινό γεύμα και προσπαθήστε να μην τρώτε μετά τις 21.00 μμ. Το φαγητό, όταν καταναλώνεται αργά το βράδυ, προκαλεί ακατάστατο ύπνο, αφού εκκρίνονται ινσουλίνη και άλλα πεπτικά υγρά. Προτιμήστε να φάτε 3-4 ώρες πριν τον ύπνο, γιατί κατά την διάρκεια της χώνεψης ο οργανισμός δαπανά τεράστια ποσά ενέργειας, τα οποία στερεί από τους μηχανισμούς αναπλήρωσης των κυτταρικών φθορών.
Υπάρχουν τροφές που ευνοούν τον ύπνο και άλλες που πρέπει να αποφεύγουμε.
Τροφές για ηρεμία στον ύπνο
- Ροδάκινο: περιέχει φώσφορο και νιασίνη, είναι κατάλληλο για όσους βρίσκονται σε υπερένταση και αν τρώγεται το βράδυ ευνοεί τον ύπνο ιδιαίτερα εκείνων που νιώθουν εξάντληση.
-Βερίκοκο: έχει καλή περιεκτικότητα καλίου, βρωμίου και βιταμινών της συμπλέγματος Β. Παρουσιάζει σημαντική διατροφική και διαιτητική αξία και είναι το κατεξοχήν ηρεμιστικό φρούτο. Ενδείκνυται για καταστάσεις έντασης, αϋπνίας και ψυχοσωματικών ασθενειών, στις αναρρώσεις, στις περιπτώσεις όπου χρειάζεται αύξηση των αλκαλικών και κατά την περίοδο της ανάπτυξης. Βοηθάει και σαν ξηρό φρούτο.
-Βρώμη: δημητριακό που δυναμώνει το νευρικό σύστημα, λόγω της υψηλής περιεκτικότητας μεταλλικών αλάτων και βιταμινών, καθώς και πολύτιμων ιχνοστοιχείων, όπως το κοβάλτιο και ο ψευδάργυρος. Η βρώμη δεν θεωρείται ηρεμιστική, γιατί τονώνει το νευρικό σύστημα, αλλά είναι η ιδανική τροφή για το άτομο το όποιου δεν μπορεί να κοιμηθεί ή βρίσκεται σε υπερένταση εξαιτίας έντονης πνευματικής δραστηριότητας. Επίσης ενδείκνυται για τους αθλητές, τους μαθητές και για όλους εκείνους που έχουν ανάγκη συγκέντρωσης.
-Λάχανο: περιέχει μεταλλικά άλατα (π.χ.κάλιο), βιταμίνες και είναι πλούσιο σε φολικό οξύ, μια σημαντική ουσία κατά των αιμορραγιών και χρήσιμη για τη χαλάρωση του νευρικού συστήματος και για την καλή του λειτουργία. Έχει ιδιότητες καθαρτικές, διουρητικές και αντιοξειδωτικές και ενδείκνυται για τη θεραπεία γαστροεντερικών ενοχλήσεων. Ενδείκνυται ιδιαίτερα για άτομα που αντιμετωπίζουν προβλήματα αϋπνίας και ενδείκνυται για τη θεραπεία ερεθισμών της αναπνευστικής οδού. Το λάχανο μπορεί να θεωρηθεί ως καθαρτικό-ηρεμιστικό.
-Μήλο: περιέχει μια καλή ποσότητα απλών σακχάρων, πηκτίνη, μεταλλικά άλατα, μηλικό και κιτρικό οξύ. Έχει αντιοξειδωτική δράση, διουρητική, αντιδιαρροϊκη και ηρεμιστική, αυτή η τελευταία ιδιότητα του το καθιστά εξαιρετικό φρούτο για το βράδυ. Το πιο «ηρεμιστικό» μήλο είναι της ποικιλίας Stayman, που διακρίνονται από το σφαιρικό σχήμα τους, την τραγανότητα τους και την ελαφρώς ξινή γεύση τους. Είναι μήλα πλούσια σε ταρταρικό οξύ, μαγνήσιο και ψευδάργυρο. Ένα μήλο είναι κατάλληλο για άτομα αγχώδη που δυσκολεύονται να κοιμηθούν και για άτομα με προβλήματα δυσπεψίας.
- Επίσης το ελαιόλαδο, τα πλήρη δημητριακά, καθώς και τροφές πλούσιες σε βιταμίνη Α μας βοηθούν να κοιμόμαστε πιο εύκολα και πιο ξεκούραστα.
Τροφές που προκαλούν αϋπνίες
-Αλκοόλ: ευθύνεται για διαταραχές του ύπνου και όταν ο οργανισμός λαμβάνει μεγάλες ποσότητες αλκοόλης δυσκολεύεται να την απορροφήσει, προκαλώντας την έκκριση της ορμόνης «ινσουλίνη» για να τον διευκολύνει. Η ινσουλίνη προκαλεί υπερδιέγερση. Η απορρόφηση, επίσης, σημαντικής ποσότητας αλκοόλης απαιτεί περίπου 8 ώρες ύπνου, τις οποίες στερεί από την ξεκούραση του οργανισμού.
-Αλάτι: εχθρός του καλού ύπνου, καθώς προκαλεί κατακράτηση υγρών και παρενοχλεί στην καλή χαλάρωση των μυών. Προσοχή στο αλάτι που περιέχεται στα αλλαντικά, στις κονσέρβες, στα καπνιστά, στο τουρσί, στα έτοιμα φαγητά.
-Φουντούκια και καρύδια: έχουν υψηλή περιεκτικότητα φυτικών πρωτεϊνών που απαιτούν ειδικά πεπτικά ένζυμα, δηλαδή μεγάλες ποσότητες λιποδιαλυτών βιταμινών και λιπαρών οξέων (ιδιαίτερα το λινολεικό οξύ) και έρχονται σε αντίθεση με την χημική διαδικασία της χαλάρωσης που οδηγεί στον ύπνο. Η πρόσληψη ξηρών καρπών αυτού του τύπου οδηγεί σε σωματική και διανοητική διέγερση. Επίσης ο συγκεκριμένος συνδυασμός φυτικών πρωτεΐνών και η μεγάλη ποσότητα λιπαρών οξέων θέτει σε υπερλειτουργία τη χολή, που τη νύχτα θα πρέπει να χαλαρώσει.
-Σκληρά τυριά: οι πρωτεΐνες και τα λίπη, οι λιποδιαλυτές βιταμίνες και το πολύ ασβέστιο προκαλούν μια χαμηλότερη απορρόφηση μαγνησίου και ψευδαργύρου.
Πρόκειται για ιχνοστοιχεία που απορροφούνται σε πολύ μικρές ποσότητες, αλλά που έχουν μια σημαντική λειτουργία στις χημικές και ορμονικές αντιδράσεις του νευρικού συστήματος. Αρκεί μια χαμηλότερη πρόσληψη μαγνησίου για να μας κάνει να νιώσουμε υπερένταση. Στην ιδιαίτερη σύσταση των σκληρών τυριών οφείλεται και η μικρότερη απορρόφηση του μαγγανίου και κοβαλτίου, ιχνοστοιχεία πολύτιμα για τον ύπνο και τη χαλάρωση των μυών .
-Κύβοι λαχανικών: περιέχουν τo γλουταμινικό νάτριο που σε συνδυασμό με το αλάτι, προκαλεί κατακράτηση υγρών και δυσκολεύει τη μεταφορά (ανταλλαγή) των ιχνοστοιχείων στα κύτταρα, που ρυθμίζουν τον ύπνο .
-Bιταμίνες: αν δημιουργηθεί στον οργανισμό έλλειψη βιταμινών B, C, A, E παρατηρούνται δυσλειτουργίες στο νευρικό σύστημα ,στην σωστή αναπλήρωση μυϊκών κυττάρων κτλ, με άμεση επίπτωση στον ύπνο.
-Άλλες διεγερτικές τροφές είναι: μουστάρδα, κάρυ και γενικά πικάντικα φαγητά, σοκολάτα, καφές και ποτά που περιέχουν καφεΐνη, και γενικότερα οτιδήποτε διεγείρει το έντερο και το νευρικό σύστημα
Ένα πολύ σημαντικό θέμα είναι ο συνδυασμός των τροφών. Έχει βρεθεί ότι υπάρχουν τροφικοί συνδυασμοί που κάνουν δύσκολη μια σειρά πεπτικών διεργασιών με αποτέλεσμα διαταραχές και προβλήματα όσον αφορά στην αφομοίωση. Ελπίζουμε να σας διευκολύναμε με την ενημέρωση σχετικά με τον ύπνο και τις τροφές που τον επηρεάζουν…